در طرحهای تفضیلی وطرح های هادی شهرمتاسفانه دقت ومطالعه ی خوب نداریم واین نمود در ایجاد شهرکهای جدید خود رانشان میدهد.که قابل ارزیابی ونگرش فنی وساختارشهرسازی نسبت به موضوع فوق باید داشته باشیم.در طرحها باید از نما ومبلمان قدیم شهردر ساخت وسازها ی ساختمانی ومعابرها وحتی نوع کاشت درخت در زیباسازی شهر بیشتر بهره مند باشیم که متاسفانه اینطورنیست ،حال مشکل کجا است باید ریشه یابی شودوراهکارهای فنی متناسب با موقعیت شهرارایه گردد.اینک بهتر است طرحها را به تفکیک توضیح داده باشیم ودر مقابل راهکارهای جدید ودرست را نشان بدهیم ونقض ها ی کارشناسی وعدم توانایی اجرایی پروژه نیز مدنظرباشد.در واقع الگوی درست وکم هزینه را ارائه بدهیم.که بطور خلاصه عبارتنداز:
1- طرح جامع شهری:
عبارت از طرح بلند مدتی وچندین ساله است که میتواند در آن نحوه استفاده از اراضی و منطقه‌بندی مربوط به حوزه‌های مسکونی، تفکیک اراضی متناسب با نوع زمین از لحاظ کیفت زمین ،اقلیم منطقه(نوع بادهاوجهت آن وبارش های جوی)،صنعتی، بازرگانی، اداری دراین قسمت باید حضور مردم درادارات وافزایش ترافیک شهری ونگرش مردم درجاسازی ساختمان های اداری ونمای اسلامی وسنتی وبومی آن و کشاورزی در بستر کاشت نوع محصولات ونگرش در تامین آب جهت زراعت وبخصوص استفاده از آبهای جای که بدون هیچ استفاده از کشور خارج میشود.ولی متاسفانه کارهای در اصطلاح خودکفایی از آبهای زیرزمینی بیشتر استفاده می گردد.وقتی بعدها متوجه کارهای اشتباه خود میشویم وفورا" جهت پوشش آن در منطقه شهرسازی میشود ودر اینجا ما به ضرر مواجهه هستیم یکی زمین های زراعی درجه یک از بین میرود ودیگری در ساخت شهرسازی نیز مارا با مشکل روبروی میکند.و تأسیسات ودفع پسماندهای شهری متناسب با شیب طبیعی شهر که میتوانددرطرح های مورد نظرموثر باشد. و تجهیزات و تسهیلات شهری باید در طرحهای تفضیلی متناسب با تسهیلات شهری وشهروندی دقت کافی داشته باشیم که بعدها با مشکل حمل ونقل وارتباطات شهری وحتی ساخت وسازهای شهری و نیازمندیهای عمومی شهری، خطوط کلی ارتباطی و محل مراکز انتهایی خط (ترمینال) و فرودگاهها و بنادر و سطح لازم برای ایجاد تأسیسات و تجهیزات و تسهیلات عمومی مناطق نوسازی، بهسازی و اولویتهای مربوط به آنها تعیین میشود و ضوابط و مقررات مربوط به کلیه موارد فوق و همچنین ضوابط مربوط به حفظ بنا و نماهای تاریخی و مناظر طبیعی، تهیه و تنظیم می‌گردد. طرح جامع شهر بر حسب ضرورت قابل تجدیدنظر خواهد بود.ودر طرح جامع شهری بتوانیم نگرش های ساختار شهری طرح مفید ارای بدهیم.
2- طرح تفصیلی :
عبارت از طرحی است که بر اساس ونگرش هویت وساختارمعیارها و ضوابط کلی طرح جامع شهر نحوه استفاده از زمینهای شهری در سطح محلات مختلف شهر و موقعیت و مساحت دقیق زمین برای هر یک از آنها و وضع دقیق و تفصیلی شبکه عبور و مرور و میزان تراکم جمعیت و تراکم ساختمانی در واحدهای شهری و اولویتهای مربوط به مناطق بهسازی و نوسازی و توسعه و حل مشکلات شهری و موقعیت کلیه عوامل مختلف شهری در آن تعیین میشود و نقشه‌ها و مشخصات مربوط به مالکیت بر اساس مدارک ثبتی تهیه و تنظیم می‌گردد. تهیه نقشه های طرح تفضیلی متناسب با شرایط ونوع نگرش ساختاری شهری، قابل تحمل وبازسازی واجرای طرح در منطقه مربوطه وتامین کارشناسان مجرب وخبره باید در نظر گرفت وتهیه طرح جامع گردشگری جهت توسعه پایدارشهری.طراحی میادین والمانهای شهری.طراحی زمینهای با کاربری عمومی (فضای سبز،آموزشی، بهداشتی،گورستان و....).
3- طرح بهسازی و نوسازی بافت‌های فرسوده:
طرحهای بهسازی، نوسازی، بازسازی و مرمت بافت‌ها طرحهایی هستند که برای بهسازی، نوسازی و بازسازی محلات شهر اعم از قدیم، جدید و یا مساله‌دار به عنوان طرح تفصیلی بخشی از بافت موجود شهر تهیه می‌شوند.ایجاد بستر مناسب در توسعه شهری ونگاه فنی وکارشناسی به پروژه های شهرسازی در توسعه فنی وجامع شهر بایددقت کافی داشته باشیم.سالم سازی شهری درآرامیش شهروندی وتامین فنی شهری دراجرای طرحهای فوق لازم وملزوم یکدگرند.مکانیابی وطراحی تالار ومکانهای تفریحی شهری و....طراحی وساماندهی میوه فروشان سطح شهری،ساماندهی رودخانه های داخل شهری،تهیه نقشه اجرای بصورت فاز به فازشهری و...
4- طرح تفصیلی موضوعی:
طرح موضوعی نیز طرحی است که برای احیاء برخی از مکانهای متروک و با عملکردهای قبلی خاص و ناحیه‌هایی وسیع (مثل معادن) یا حفاظت چند ناحیه با ارزش معماری در محورها حومه‌ها و سواحل و یا برای فعالیتهای تفریحی و گردش و نیز فضای سبز یا کمربند سبز تهیه میشود و همانطوریکه از معنای لغوی آن برمی آید معطوف به موضوعات خاص برنامه ریزی و در واقع برای تکمیل طرحهای تفصیلی پایه و موضعی می‌باشد و مشخصات عمومی چنین طرحی عبارت است از زمان محدود تغییر در موضوع خاص محدوده‌هایی خاص در بخشی از شهر یا در سطح تمام شهر و همراه با ویژگیهای قابل تغییر یا اصلاح بودن از نظر مشخصات اجرایی نیز این طرح میتواند توسط بخش عمومی یا خصوصی یا ترکیبی از هر دوی آنها صورت گرفته و با همکاری نهادهای مرتبط با موضوع اجرا شود. وظایف خاص طرح ساماندهی جنبه‌های خاص تقویت سایر طرحهای شهری و تعیین وظایف نهادهای ذی‌ربط بوده و اسناد آن نیز شامل نقشه پیشنهادها گزارش مکتوب برای ضرورت‌ها و سیاستهای اجرایی و سایر مطالب توضیحی و تشریحی می‌باشد.تهیه مسیرها خیابانها ومعابرشهری و.....
5- طرح تفصیلی موضعی:
طرح موضعی طرحی است که هم از نظر زمانی و هم از نظر مکانی با محدودیت همراه بوده و شامل طراحی توسعه جدید شهر با تجدید نظر در طرحهای توسعه قبلی و یا بهسازی مناطقی از شهر و یا ترکیبی از اینها خواهد بود. از نظر مشخصات عمومی این طرح برا یحداکثر مدت ده سال و همراه با قابلیت تغییرات عمیق در محدوده نسبتاً کوچک‌تر تهیه شده و قابل تغییر و اصلاح می‌باشد. اجرای آنها توسط بخش عمومی یا خصوصی یا ترکیبی از هر دوی آنها صورت گرفته و با همکاری نهادهای مختلف به ویژه بخشهای مرکزی یا نواحی بزرگ جدید انجام خواهد شد. وظایف خاص چنین طرح ساماندهی مراکز شهری ساماندهی نواحی مسکونی قدیم و یا جدید و ساماندهی نواحی صنعتی تجاری تفریحی گردشگری و غیره بوده اسناد آن نیز شامل نقشه پیشنهادها سند پیشنهادها و سیاستهای اجرایی و سایر مطالب توضیحی و تشریحی همراه با برآوردهای مالی می‌باشدتهیه نقشه های طرح های تفضیلی وموضعی متناسب با موقیعت شهر،طراحی پارکینک های مجهز وقابل افزایش بصورت ساده وراحت،طراحی ومطالعه ضوابط قدیم وفرسوده شهری(ایجاد سازمان بهسازی ونوسازی با نیرئهای فنی ومتخصص) وحمایت لازم وضروری از سازمان و....
6- طرح شهرهای جدید:
درایجاد شهرهای جدید علاوه برنوع نگرشی توسعه شهری ابتدا به موقیعت جغرافیایی منطقه ای وحتی اقیلم ونوع پوشش گیاهی وتنوع آبهای جای وزیرزمینی توجه ویژه داشته باشیم، حتی درنوع ساخت وسازها نیز توجه گردد.درعلم شهرسازی در ایجاد شهر جدید حتما" به شیب طبیعی نیزدقت شود.مرمت ونگهداری ومستغلات شهری نیز موردتوجه باشد.حفظ ونگهداری از فضای سبز وزیبایی شهرمورد دخالت داده شود.توسعه فضای سبز بصورت مجتمع دقت گردد.احداث پارک های ویژه مسافرین وکمپنیک مسافرین،مکانهای ذخیره ای نیز مورد توجه داشته باشیم.نگاه کارشناسی وفنی درماده وتبصره های ویژه شهرسازی، طرح شهرهای جدیدعبارت است از طرحهایی که برای ایجاد شهرهای جدید طبق تعریف ماده (1) تصویب نامه شماره 2340/ت276هـ مورخ 25/6/1371 در قالب طرحهای کالبدی ملی و منطقه‌ای و جامع ناحیه‌ای ضرورت و مکان ایجاد آنها با سقف جمعیتی و نوع فعالیت معین به تصویب شورای عالی شهرسازی و معماری ایران خواهد رسید و متعاقب آن و مانند سایر شهرها بایستی برای آنها طرح جامع و تفصیلی تهیه شود.
7- طرح شهرکهای مسکونی:
طرح شهرکهای مسکونی طرحی که برای ایجاد یک مرکز جمعیتی جدید در خارج از محدوده قانونی و حریم شهرها ـ مصوب 1355 ـ تهیه میشود.بایدمصوبه های جدید وفنی وکارشناسی وارد این مقوله گردد.تادر ایجاد شهرکها با مشکل تغییر کاربری واز بین بردن چهره طبیعی شهر نباشیم،درایجاد شهرکهای جدید به چند نکته فنی توجه داشته ودرنگرش ها از آن استفاده کنیم.بسط وگسترش شهری بایدبه طرح طولانی مدت ساختاری شهری نگاه ویژه داشته باشد که درآینده از معضل های شهری دورباشیم.منافع شهروندان را در نظر گرفته وبصورت یک کارشناس خبره به مسیله مهم شهری فکرکنند.تا یک شهر سالم وعاری ازهر نوع چالشها دورباشد.درطراحی شهرکها بایدبه هنجارهاومعضل های شهری بیشتردقت شود(حمل ونقل+ایجادفضای سبزمتناسب+ایجادمعابرها بانگاه اقلیم وموقعیت جغرافایی وجهت معابرها+ایجادمکانهای عمومی ومذهبی وبهداشتی متناسب با جمعیت شهرک+ایجادمکانهای تفریحی وورزشی+آینده نگری درساخت وسازها)
8- طرح سایر شهرکها (صنعتی، تفریحی،...):
طرح سایر شهرکها طرحهایی که برای ایجاد شهرک غیرمسکونی با عملکرد خاص نظیر صنعتی، توریستی، تفریحی و … طبق مقررات و قوانین مربوط به آنها تهیه می‌شوند. طرح ساختاری- راهبردی،درطراحی شهرکهای صنعتی علاوه بر کاهش هزینه سرمایه گذاری برای سرمایه گذران ،اینها نیز وقتی شاهد کاهش هزینه ساخت باشند صددرصد با اندک سود به دست مصرف کنندگان میرسد.نیز باعث اشتغال در منطقه نیز می گردد.موقیعت صادرات محصئلات نیز مورد نظرباشد تا با کمترین هزینه صادرگردد تا در جذب مشتریان خارجی بتوانیم از رقبا سبقت بگیریم.وحمایت ویژه از سرمایه گذار درایجاد شهرکها دقت کافی داشته واجازه ندهیم از سرمایه گذاری پشیمان نباشند.بلکه خوشحال ونگران سرمایه خود نباشند.درایجاد شهرکهای صنعتی سعی کنیم از زمین های که از لحاظ کشاورزی مرغوب وبه سرفه نیست استفاده کنیم تا از این طریق باعث اشتغال شویم واجازه ندهیم زمینهای مرغوب در شهرک سازی استفاده گردد.(سلطانی، کارشناس شهرسازی)
