کمیسیون بند 20 ماده 55 قانون شهرداری یا کمیسیون مشاغل مزاحم یکی از کمیسیون های شهرداری است که هدف از تشریع آن در بند 20 ماده 55 قانون شهرداری مورد تصریح قرار گرفته است. شاید شما هم محل ها ، مکان ها و فعالیت هایی را در شهر محل سکونتتان مشاهده نموده اید که از نظر ایجاد سر و صدای غیرمتعارف،آلایندگی و در معرض خطر قرار گرفتن بهداشت و سلامت عمومی موجب نارضایتی شما یا سایر شهروندان باشد. در واقع طبع برخی مشاغل و کاسبی ها چنین عوارضی را در پی دارد و شهرداری به عنوان سازمان متولی اداره و ایمن سازی شهر بایستی در این باره چاره اندیشی نماید. از همین رو قانونگذار در اصلاحیه سال 1345 مجوز قانونی لازم برای اقدام شهرداری را با پیش بینی کمیسیونی که در رویه کمیسیون بند 20 ماده 55 قانون شهرداری یا کمیسیون مشاغل مزاحم خوانده می شود،صادر نموده است.
بند مذکور در مقام بیان یکی از وظایف شهرداری ها مقرر داشته است:
جلوگیری از ایجاد و تأسیس کلیه اماکن که به نحوی از انحاء موجب بروز مزاحمت برای ساکنین یا مخالف اصول بهداشت در شهرهاست.شهرداری مکلف است از تأسیس کارخانه‌ها – کارگاهها – گاراژهای عمومی و تعمیرگاهها و دکانها و همچنین از مراکزی که مواد محترقه می‌سازند و‌اصطبل چهارپایان و مراکز دامداری و به طور کلی تمام مشاغل و کسب‌هایی که ایجاد مزاحمت و سر و صدا کند یا تولید دود یا عفونت و یا تجمع‌حشرات و جانوران نماید جلوگیری کند و در تخریب کوره‌های آجر و گچ و آهک‌پزی و خزینه گرمابه‌های عمومی که مخالف بهداشت است اقدام نماید‌و یا نظارت و مراقبت در وضع دودکشهای اماکن و کارخانه‌ها و وسائط نقلیه که کار کردن آنها دود ایجاد میکند از آلوده شدن هوای شهر جلوگیری نماید‌و هرگاه تأسیسات مذکور فوق قبل از تصویب این قانون به وجود آمده باشد آنها را تعطیل کند و اگر لازم شود آنها را به خارج از شهر انتقال دهد. (اصلاحی مصوب 1345/11/27)
همچنین در تبصره ی ذیل این بند آمده است:
شهرداری در مورد تعطیل و تخریب و انتقال به خارج از شهر مکلف است مراتب را ضمن دادن مهلت مناسبی به صاحبان آنها ابلاغ نماید و اگر‌صاحب ملک به نظر شهرداری معترض باشد باید ظرف ده روز اعتراض خود را به کمیسیونی مرکب از سه نفر که از طرف انجمن شهر انتخاب خواهند‌شد تسلیم کند رأی کمیسیون قطعی و لازم‌الاجرا است. هرگاه رأی کمیسیون مبنی بر تایید نظر شهرداری باشد و یا صاحب ملک در موقع اعتراض نکرده و یا در مهلت مقرر شخصاً اقدام نکند شهرداری به‌وسیله مأمورین خود راساً اقدام خواهد نمود. (الحاقی مصوب 1345/11/27)
مسائل و مباحث کلی مرتبط با کمیسیون بند 20 ماده 55 قانون شهرداری یا کمیسیون مشاغل مزاحم به قرار زیر است:
در جایی که شهرداری بر تعطیل یا تخریب محل ایجاد کننده آلایندگی و… اصرار داشته باشد و یا بر انتقال فعالیت مورد نظر به خارج از شهر نظر داشته باشد باید موضوع را به صاحبان ان فعالیت ها اطلاع دهد. طرف ابلاغ می تواند ظرف مهلت ده روز به تصمیم شهرداری اعتراض نماید.اعتراض در کمیسیونی سه نفره که اعضای آن توسط شورای اسلامی شهر تعیین می گردد مورد بررسی قرار می گیرد. رای کمیسیون قطعی است و بر خلاف آرای کمیسیون ماده 100 و بیشتر هیات ها و کمیسیون های اداری و دولتی ،فاقد مرحله تجدیدنظرخواهی است. در صورت عدم اعتراض صاحب ملک در مهلت معین و نیز رد اعتراض وی در کمیسیون بند 20 ماده 55 قانون شهرداری و عدم اجرای رای توسط صاحب ملک، شهرداری راساً به وسیله مأمورین خود رای را اجرا می نماید.
تعابیر کلی بند 20 ماده 55 قانون شهرداری موجب ایجاد اختلافاتی در مورد تشخیص مصادیق مشاغل آلاینده،مزاحم و خطرناک می گردد. بنابراین ارائه موارد و مصادیق اصلی مشاغل و فعالیت های مذکور از اختلافات خواهد کاست. در مورخ 30/7/1396 آیین‌نامه ای تحت عنوان آیین نامه ساماندهی مشاغل و اصناف مزاحم شهری به تصویب رسیده و مصادیقی از مشاغل موضوع بحث را به ترتیب زیر ذکر نموده است:
کمیسیون بند 20 ماده 55 قانون شهرداری یکی از کمیسیون هایی است که رای آن در دیوان عدالت اداری قابل شکایت است. صاحب ملک و طرف ابلاغ شهرداری می بایست ظرف سه ماه از تاریخ ابلاغ و چنانچه مقیم خارج از کشور باشد با ارائه مدارک مثبت اقامت در خارج از ایران در مهلت شش ماه از تاریخ ابلاغ، به رای کمیسیون مشاغل مزاحم در دیوان عدالت اداری شکایت نماید. شاکی می تواند علاوه بر درخواست نقض رای کمیسیون از شعبه رسیدگی کننده درخواست نماید که تا زمان رسیدگی دیوان ، دستور توقف اجرای رای صادر گردد. گفتنی است هر چند رای کمیسیون در مهلت های مذکور قابل شکایت در دیوان عدالت اداری است ولی صرف شکایت در دیوان بدون اخذ دستور موقت، نافی حق شهرداری نسبت به اجرای رای نمی باشد. در واقع رای کمیسیون حتی در فرض شکایت بدان در دیوان، قابل اجراست مگر اینکه دیوان دستور توقف اجرای رای را صادر نماید. در دیوان عدالت اداری پس از ابلاغ دادخواست شاکی به طرف دعوی مهلت یک ماهه ای برای ارائه پاسخ اعطاء می شود و در نهایت با طی تشریفات و قیودی شعبه بدوی رای صادر می نماید. رای صادره ظرف بیست روز از تاریخ ابلاغ قابل تجدیدنظرخواهی در شعب تجدیدنظر دیوان می باشد.در نهایت چنانچه دیوان عدالت اداری رای کمیسیون را ناقص بداند مبادرت به نقض آن و صدور دستوراتی برای رفع نقص می نماید. در این مرحله پرونده به کمیسیون بند 20 ماده 55 قانون شهرداری اعاده می شود کمیسیون باید با اجرای منویات دیوان رسیدگی و مجدداً رای صادر نماید. چنانچه صاحب ملک به این رای نیز معترض باشد بایستی حسب مورد ظرف مهلت های سه و شش ماهه( بسته به اقامت در داخل یا خارج از کشور) به رای مذکور اعتراض نماید. در این مرحله پرونده به همان شعبه سابق دیوان ارجاع می گردد.
ماده 63 قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری در این باره مقرر داشته است:
هرگاه شعبه رسیدگی‌کننده دیوان درمرحله رسیدگی به آراء و تصمیمات مراجع مذکور در بند (2) ماده(10) این قانون، اشتباه یا نقصی را ملاحظه نماید که به اساس رأی لطمه وارد نکند، آن را اصلاح و رأی را ابرام می نماید و چنانچه رأی واجد ایراد شکلی یا ماهوی مؤثر باشد، شعبه مکلف است با ذکر همه موارد و تعیین آنها، پرونده را به مرجع مربوط اعاده کند. مرجع مذکور موظف است مطابق دستور شعبه دیوان نسبت به رفع نقص یا ایرادهای اعلامی اقدام و سپس مبادرت به اتخاذ تصمیم یا صدور رأی نماید. در صورتی که از تصمیم متخذه و یا رأی صادره مجدداً شکایت شود، پرونده به همان شعبه رسیدگی‌کننده ارجاع می شود. شعبه مذکور چنانچه تصمیم و یا رأی را مغایر قانون و مقررات تشخیص دهد، مستند به قانون و مقررات مربوط، آن را نقض و پس از اخذ نظر مشاورین موضوع ماده(7) این قانون، مبادرت به صدور رأی ماهوی می نماید.
تبصره ـ شعبه می تواند علاوه بر نظر مشاورین موضوع ماده(7)، عنداللزوم از نظر کارشناسان و متخصصین هر رشته، از میان کارشناسان رسمی دادگستری و یا دستگاههای مربوط استفاده نماید. توضیح اینکه منظور از عبارت « آراء و تصمیمات مراجع مذکور در بند (2) ماده(10) این قانون» مندرج در متن ماده قانونی بالا آراء کمیسیون های اداری و دولتی از قبیل کمیسیون ماده 100 ،تخلفات اداری و همین کمیسیون بند 20 ماده 55 قانون شهرداری یا کمیسیون مشاغل مزاحم است. در واقع در مرتبه دوم ،دیوان عدالت اداری در ماهیت موضوع رای صادر می نماید و از دور باطلی که در حاکمیت قانون سابق دیوان در مورد آراء کمیسیون های اداری حادث می گردید، اجتناب می گردد.
چنانچه در هر نقطه از کشور رایی از کمیسیون مشاغل مزاحم مبنی بر تعطیلی ، تخریب و یا انتقال محل فعالیتتان صادر گردیده است می توانید جهت گرفتن وکیل(حتی بدون مسافرت به تهران) ضمن تماس با شماره تلفن 09123978117(در ساعات غیر اداری) پس از توافق در مورد نحوه همکاری مقدمات کار را فراهم آورید.
وظایف شهرداری
ماده 55 –وظائف شهرداری بشرح زیر است:
1– ایجاد خیابانها و کوچه ها و میدانها و باغهای عمومی و مجاری آب و توسعه معابر در حدود قوانین موضوع
2- تنظیف و نگاهداری و تسطیح معابر و انهار عمومی و مجاری آبها و فاضل آب و تنقیه قنوات مربوط بشهر و تأمین آب و روشنائی بوسائل ممکنه.
تبصره 1 –سد معابر عمومی و اشغال پیاده‌روها و استفاده غیر مجاز آنها و میدانها و پارکها و باغ های عمومی برای کسب و یا سکنی و یا هر عنوان‌دیگری ممنوع است و شهرداری مکلف است از آن جلوگیری و در رفع موانع موجود و آزاد نمودن معابر و اماکن مذکور فوق وسیله مأمورین خود راساً‌اقدام کند. در مورد دکه‌های منصوب قبل از تصویب این قانون شهرداری مکلف است نسبت به برداشتن آنها اقدام و چنانچه صاحبان این قبیل دکه‌ها ادعای خسارتی داشته باشند با نظر کمیسیون مقرر در ماده 77 نسبت به جبران خسارت آنها اقدام کند ولی کسانی که بعد از تصویب این قانون اقدام به نصب دکه‌هائی در معابر عمومی کنند شهرداری موظف است راساً و بوسیله مأمورین خود در برداشتن این قبیل دکه‌ها و رفع سد معبر اقدام کند و‌اشخاص مزبور حق ادعای هیچگونه خسارتی نخواهند داشت. (اصلاحی مصوب 1345/11/27)
تبصره 2 –احداث تأسیسات تولید و توزیع برق و تعیین نرخ آن در شهرها تا موقعی که وزارت آب و برق نیروی آنرا تأمین نکرده است با موافقت قبلی‌وزارت آب و برق بعهده شهرداری است.
تهیه آب مشروب شهرها و تأمین وسائل توزیع و وضع مقررات مربوط به آن و همچنین تعیین نرخ آب در شهرها به استثنای مواردی که سازمانهای تابعه‌وزارت آب و برق عهده‌دار آن هستند با تصویب انجمن شهر بعهده شهرداری خواهد بود. این قبیل شهرداریها میتوانند با تصویب انجمن شهر و تایید وزارت کشور تهیه آب مشروب و توزیع آن را به مؤسساتی که طبق اصول بهداشتی عمل نمایند واگذار کنند. (اصلاحی مصوب 1345/11/27)
تبصره 3 –مؤسسات خیریه که تأمین آب شهرها را قبل از تصویب این قانون بعهده داشته‌اند و عملیات آنها مورد تایید شهرداری محل و وزارت کشور‌باشد میتوانند کماکان بکار خود ادامه دهند.
تبصره 4 –شهرداری مکلف است محلهای مخصوصی برای تخلیه زباله و نخاله و فضولات ساختمانی و مواد رسوبی فاضلابها و نظائر آنها تعیین و‌ضمن انتشار آگهی باطلاع عموم برساند.
محلهای تخلیه زباله باید خارج از محدوده شهر تعیین شود و محل تأسیس کارخانجات تبدیل زباله به کود به تشخیص شهرداری خواهد بود.
رانندگان وسایل نقلیه اعم از کندرو و یا موتوری مکلفند آنها را فقط در محلهای تعیین شده از طرف شهرداری خالی نمایند.
مجازات متخلفین طبق ماده 276 قانون کیفر عمومی تعیین می‌شود.
در صورت تخلف مراتب هر بار در گواهینامه رانندگی متخلف قید و اگر ظرف یکسال سه بار مرتکب همان تخلف شود بار سوم بحداکثر مجازات خلافی محکوم و گواهینامه او برای یکسال ضبط می‌شود و در همان مدت از رانندگی ممنوع خواهد بود.
به تخلفات مزبور در دادگاه بخش رسیدگی خواهد شد. (الحاقی مصوب 1352/5/17)
3- تعیین نرخ اجناس مورد احتیاج عموم از قبیل خواربار. پوشاک. برق. آب. کرایه وسائل نقلیه . حق الزحمه و کارمزد و آنچه بنظر شهرداری از لحاظ احتیاجات عمومی محتاج نرخ‌گذاری باشد و تعقیب متخلفین و نظارت در نصب برگه قیمت بر روی اجناس و اتخاذ تدابیر لازم برای ارزانی و فراوانی خوار و بار عمومی و جلوگیری از تولید و عرضه و فروش اجناس فاسد و معدوم نمودن آنها.
4- مراقبت در امور بهداشت ساکنین شهر و حومه و اجرای مقررات بهداشتی از طرف کسبه و مردم و نظارت در تطبیق وضع دکاکین و مغازهها و فروشگاهها و اماکن عمومی با قواعد بهداشتی و تشریک مساعی با سازمانهای بهداشتی .
5- جلوگیری از گدائی و جمع آوری متکدیان و اعزام آنها بسازمان های اردوی کار و جمع آوری و نگاهداری اطفال سر راهی
6 – اجرای تبصره 1 ماده 8 قانون تعلیمات اجباری و تأسیس مؤسسات فرهنگی و بهداشتی و تعاونی مانند بنگاه حمایت مادران و نوانخانه و‌پرورشگاه و درمانگاه و بیمارستان و شیرخوارگاه و تیمارستان و کتابخانه و کلاس های مبارزه با بیسوادی و کودکستان و باغ کودکان و امثال آن در حدود‌اعتبارات مصوب و همچنین کمک به این قبیل مؤسسات و مساعدت مالی به انجمن تربیت بدنی و پیش آهنگی و کمک به انجمنهای خانه و مدرسه و‌اردوی کار. (اصلاحی مصوب 1345/11/27)
شهرداری در این قبیل موارد و همچنین در مورد موزه‌ها و خانه‌های فرهنگی و زندان با تصویب انجمن شهر از اراضی و ابنیه متعلق بخود با حفظ‌مالکیت به رایگان و یا با شرایط معین بینظور (بمنظور) ساختمان و استفاده به اختیار مؤسسات مربوط خواهد گذاشت.
تبصره 1 –تبصره ماده 5 قانون نظارت در مصرف سهمیه فرهنگ از درآمد شهرداریها مصوب 28ر3ر34 به قوت خود باقی است. (الحاقی مصوب 1345/11/27)
تبصره 2 –تبصره 59 قانون بودجه سال 1339 کل کشور به قوت خود باقی است. (الحاقی مصوب 1345/11/27)
7- حفظ و اداره کردن دارائی منقول و غیر منقول شهر و اقامه دعوی بر اشخاص و دفاع از دعاوی اشخاص علیه شهرداری
8– برآورد و تنظیم بودجه و متمم بودجه و اصلاح بودجه و تاریخ بودجه شهرداری و تنظیم پیشنهاد برنامه ساختمانی و اجراء آن پس از تصویب انجمن شهر یک نسخه از بودجه مصوب و برنامه ساختمانی در شهرستانها بوسیله فرماندار یا بخشدار به وزارت کشور ارسال می‌شود.
9- انجام معاملات شهرداری اعم از خرید و فروش اموال منقول و غیرمنقول و مقاطعه و اجاره و استجاره پس از تصویب انجمن شهر با رعایت صلاح و صرفه و مقررات آیین‌نامه مالی شهرداریها پیش‌بینی شده در این قانون. (اصلاحی مصوب 1345/11/27)
تبصره 1- در تهران و شهرداریهای درجه اول برای معاملاتی که از پانصد هزار ریال تجاوز نمیکند و در سایر شهرداریها در معاملات تا یکصد‌هزار ریال موافقت ناظر انجمن شهر کافی است
تبصره 2- در معاملات مربوط بخرید و فروش و مقاطعه چنانچه مبلغ معامله در تهران از هفتصد هزار ریال و در شهرداریهای درجه اول از دویست هزار ریال و در سایر شهرداریها از پنجاه هزار ریال متجاوز باشد رعایت مقررات آئین نامه معاملاتی دولتی مربوط بمناقصه و مزایده الزامی است.
تبصره 3- شهرداری می تواند کارهائی را که انجمن شهر مقتضی بداند بطور امانی انجام دهد.
10- اهداء و قبول اعانات و هدایا بنام شهر و همچنین دادن مدالها و نشان های شهر با تصویب انجمن شهر.
11- نظارت و مراقبت در صحت اوزان و مقیاسها
12– تهیه آمار مربوط به امور شهر و موالید و متوفیات
13– ایجاد غسالخانه و گورستان و تهیه وسائل حمل اموات و مراقبت در انتظام امور آنها
14- اتخاذ تدابیر مؤثر و اقدام لازم برای حفظ شهر از خطر سیل و حریق و همچنین رفع خطر از بناها و دیوارهای شکسته و خطرناک واقع در معابر‌عمومی و کوچه‌ها و اماکن عمومی و دالانهای عمومی و خصوصی و پر کردن و پوشاندن چاهها و چاله‌های واقع در معابر و جلوگیری از گذاشتن هر‌نوع اشیاء در بالکنها و ایوانهای مشرف و مجاور به معابر عمومی که افتادن آنها موجب خطر برای عابرین است و جلوگیری از ناودانها و دودکشهای‌ساختمانها که باعث زحمت و خسارت ساکنین شهرها باشد. (اصلاحی مصوب 1345/11/27)
تبصره – در کلیه موارد مربوط به رفع خطر از بناها و غیره و رفع مزاحمتهای مندرج در ماده فوق شهرداری پس از کسب نظر مأمور فنی خود به مالکین یا‌صاحبان اماکن یا صاحبان ادوات منصوب ابلاغ مهلت‌دار متناسبی صادر مینماید و اگر دستور شهرداری در مهلت معین به موقع اجرا گذاشته نشود،شهرداری راساً با مراقبت مأمورین خود اقدام به رفع خطر یا مزاحمت خواهد نمود و هزینه مصروف را به اضافه صدی پانزده خسارت از طرف دریافت‌خواهد کرد. مقررات فوق شامل کلیه اماکن عمومی مانند سینماها – گرمابه‌ها – مهمانخانه‌ها – دکاکین – قهوه‌خانه‌ها – کافه رستورانها – پاساژها و امثال‌آن که محل رفت و آمد مراجعه عمومی است نیز می‌باشد. (الحاقی مصوب 1345/11/27)
15– جلوگیری از شیوع امراض ساریه انسانی و حیوانی و اعلام اینگونه بیماریها بوزارت بهداری و مؤسسات بهداشتی و دامپزشگی و شهرداریهای مجاور هنگام بروز آنها و دور نگاهداشتن بیماران مبتلاء به امراض ساریه و جمع‌آوری حیوانات بلاصاحب و دفع حیوانات مریض و مضر و ولگرد و ممانعت از چرا و گردش چارپایان و احشام در شهر و دفع و اتلاف حشرات
16– تهیه مقررات صنفی و پیشنهاد آن به انجمن شهر و مراقبت در امور صحیح اصناف و پیشه وران
17- تهیه نقشه حدود شهر و حومه و اصلاح و اجرای آن با رعایت تشریفات مربوطه
18– ایجاد و تعیین میدان های عمومی برای خرید و فروش ارزاق و میوه و تره بار و سایر مایحتاج عمومی و تعیین محلهای مخصوص توقف وسائط نقلیه
19- تنظیم و اجراء مقررات و آئیننامههای لازم برای فراوانی و مرغوبیت و ارزانی گوشت و نان
20- جلوگیری از ایجاد و تأسیس کلیه اماکن که به نحوی از انحاء موجب بروز مزاحمت برای ساکنین یا مخالف اصول بهداشت در شهرهاست.
شهرداری مکلف است از تأسیس کارخانه‌ها – کارگاهها – گاراژهای عمومی و تعمیرگاهها و دکانها و همچنین از مراکزی که مواد محترقه می‌سازند و‌اصطبل چهارپایان و مراکز دامداری و به طور کلی تمام مشاغل و کسب‌هایی که ایجاد مزاحمت و سر و صدا کند یا تولید دود یا عفونت و یا تجمع‌حشرات و جانوران نماید جلوگیری کند و در تخریب کوره‌های آجر و گچ و آهک‌پزی و خزینه گرمابه‌های عمومی که مخالف بهداشت است اقدام نماید‌و یا نظارت و مراقبت در وضع دودکشهای اماکن و کارخانه‌ها و وسائط نقلیه که کار کردن آنها دود ایجاد میکند از آلوده شدن هوای شهر جلوگیری نماید‌و هرگاه تأسیسات مذکور فوق قبل از تصویب این قانون به وجود آمده باشد آنها را تعطیل کند و اگر لازم شود آنها را به خارج از شهر انتقال دهد. (اصلاحی مصوب 1345/11/27)
تبصره – شهرداری در مورد تعطیل و تخریب و انتقال به خارج از شهر مکلف است مراتب را ضمن دادن مهلت مناسبی به صاحبان آنها ابلاغ نماید و اگر‌صاحب ملک به نظر شهرداری معترض باشد باید ظرف ده روز اعتراض خود را به کمیسیونی مرکب از سه نفر که از طرف انجمن شهر انتخاب خواهند‌شد تسلیم کند رأی کمیسیون قطعی و لازم‌الاجرا است.
هرگاه رأی کمیسیون مبنی بر تایید نظر شهرداری باشد و یا صاحب ملک در موقع اعتراض نکرده و یا در مهلت مقرر شخصاً اقدام نکند شهرداری به‌وسیله مأمورین خود راساً اقدام خواهد نمود. (الحاقی مصوب 1345/11/27)
21- احداث بناها و ساختمان های مورد نیاز از قبیل رخت شورخانه . مستراح . گرمابه . کشتارگاه . گورستان ـ میدان . باغ کودکان و احداث و تعیین تالارها و محلهای مخصوص برگذاری مجالس و مراسم ترحیم و ساختمان‌های خانه‌های ارزان قیمت جهت اشخاص بی بضاعت ساکنیین شهر و نظائر آن در حدود مقدورات مالی
تبصره 1- مالکینی که مبادرت بساختمان های مستغلات یا محل کسب می نمایند باید بتعداد و ترتیبی که شهرداری در نقشه و پروانه ساختمانی تعیین میکند مستراح کافی برای رفع احتیاج ساکنین و مراجعین محل بسازند و همچنین باید پارکینگ مناسب برای وسائط نقلیه طبق نظر شهرداری احداث نمایند
22– تشریک مساعی با فرهنگ در حفظ ابنیه و آثار باستانی شهر و نظارت در طرز و اسلوب ساختمان های شهر و تعیین طبقات ساختمان ها و تناسب ارتفاع بناها با عرض معابر و تعیین مصالح نماسازی ضمن پروانه ساختمانی و جلوگیری از ساختمان های بدون پروانه و مخالف مشخصات تعیین شده در پروانه ساختمان و نقشه شهرداری و تخریب آن و تخصیص قسمت های مختلف شهر و مناطق مسکونی و تجارتی و صنعتی و غیره و تدوین آئین نامه و نظامات لازم برای اینکار
23- اهتمام در مراعات شرایط بهداشت در کارخانه ها و مراقبت در پاکیزگی گرمابه ها .
24- صدور پروانه برای کلیه ساختمان هائی که در شهر می‌شود.
تبصره – شهرداری در شهرهائی که نقشه جامع شهر تهیه شده مکلف است طبق ضوابط نقشه مذکور در پروانه‌های ساختمانی نوع استفاده از ساختمان را قید کند. در صورتیکه بر خلاف مندرجات پروانه ساختمانی در منطقه غیر تجاری محل کسب یا پیشه و یا تجارت دائر شود شهرداری مورد را در‌کمیسیون مقرر در تبصره یک ماده 100 این قانون مطرح مینماید و کمیسیون در صورت احراز تخلف مالک یا مستأجر با تعیین مهلت مناسب که نباید از‌دو ماه تجاوز نماید در مورد تعطیل محل کسب یا پیشه و یا تجارت ظرف مدت یکماه اتخاذ تصمیم میکند.
این تصمیم وسیله مأمورین شهرداری اجرا می‌شود و کسی که عالماً از محل مزبور پس از تعطیل برای کسب و پیشه و یا تجارت استفاده کند به حبس جنحه‌ای از ششماه تا دو سال و جزای نقدی از پنجهزار و یک ریال تا ده هزار ریال محکوم خواهد شد و محل کسب نیز مجدداً تعطیل می‌شود.
دائر کردن دفتر وکالت و مطب و دفتر اسناد رسمی و ازدواج و طلاق و دفتر روزنامه و مجله و دفتر مهندسی وسیله مالک از نظر این قانون استفاده تجاری محسوب نمی‌شود. (الحاقی مصوب 1352/5/17)
25 – ساختن خیابانها و آسفالت کردن سواره‌روها و پیاده‌روهای معابر و کوچه‌های عمومی و انهار و جدولهای طرفین از سنگ، آسفالت و امثال آن‌به هزینه شهرداری هر محل. (اصلاحی مصوب 1345/11/27)
26- پیشنهاد به انجمن شهر برای برقراری یا الغاء عوارض و همچنین تغییر نوع و میزان آن و تعیین جریمه برای مستنکفین و تخصیص پاداش برای مؤدیان خوش حساب که عوارض خود را زودتر یا در موقع مقرر می پردازند.
تبصره 1–پاداش مقرر برای مؤدیان عوارض از طریق کسر کردن از اصل عوارض معمول خواهد شد.
تبصره 2- کالاهای عبوری از شهرها که برای مقصد معینی حمل می‌شود از پرداخت هرگونه عوارض و شهرداریهای عرض راه معاف می‌باشد.
تبصره3- آئیننامه های اجرائی وصول عوارض شهرداری از مستنکفین از طرف شهرداری تنظیم و پس از تصویب وزارتین کشور و دادگستری بموقع اجراء گذارده می‌شود .
27 – وضع مقررات خاصی برای نام گذاری معابر و نصب لوحه نام آنها و شماره گذاری اماکن و نصب تابلوی الصاق اعلانات و برداشتن و محو‌کردن آگهی‌ها از محلهای غیر مجاز و هر گونه اقداماتی که در حفظ نظافت و زیبائی شهر مؤثر باشند. (الحاقی مصوب 1345/11/27)
28 – صدور پروانه کسب برای اصناف و پیشه‌وران کلیه اصناف و پیشه وران مکلفند برای محل کسب خود از شهرداری محل پروانه کسب دریافت دارند. (الحاقی مصوب 1345/11/27)
تبصره – شهرداری می‌تواند نسبت به تعطیل محل کسب فاقد پروانه راساً و به وسیله مأمورین خود اقدام نماید. (الحاقی مصوب 1345/11/27)
وظایف مردم در مقابل شهرداری
یکی ازجنبه های مشارکت مردم در امور، نظارت بر عملکرد نهادهای مدنی از جمله شوراهاست .این نوع مشارکت نتیجه طبیعی اعطای حق به نهادها از جانب مردم است ، مردمی که با شرکت در انتخابات و انتخاب اعضای شورای شهر، طبعاً نظارت بر عملکرد شوراها ،حق و وظیفه آنان است. نقش مطبوعات محلی استان در این حوزه بسیار پررنگ است چرا که با حضور در جلسات شوراهای شهر، عملکرد آنها را به جامعه انتقال می‌دهند.
مردم میتوانند با پرداخت به موقع عوارض ، مالیات ،آبونمان ، جداسازی انواع زباله وگذاشتن آنها درکیسه های جداگانه و به موقع در سطل زباله ، نریختن زباله و آشغال در کوچه و خیابان ، احترام به محیط زیست شهری ، عدم تولید آلودگی صوتی و ترافیک توسط رانندگان ، احترام به فضاهای سبز و پارکها ، عدم شستشوی اتومبیل در کوچه و خیابان و غیره نقش حمایتی خود را از شورای شهر و شهرداری شهر خود ایفا کنند. همچنین مردم باید در شوراهای جوانان و محلات فعالیت کنند تا به این طریق در انتخاب افراد اصلح در انتخابات شوراهای شهر و شهرداری انتخابی آگاهانه داشته باشند.
نحوه انتخاب شهردار :
اجرای تصمیات شورای شهر به عهد? ادار? شهرداری است که در راس آن شهردار قرار دارد. شهردار، عامل و مجری تصمیمات شورای شهر است و به‌وسیله شورای شهر انتخاب، و در صورت تشکیل نشدن شوری، توسط وزیر کشور انتخاب می‌شود. انتخاب شهردار به‌مدت 4 سال و معرفی او به وزیر کشور و همچنین عزل شهردار از اختیارات شورای شهر می‌باشد. شهردار نباید صاحب مؤسساتی باشد که تمام یا بخشی از نیازهای عمومی حوز? عمل شهرداری را تآمین میکند و همچنین شهردار در زمان تصدی شهرداری، نباید عضو هیأت مدیره یا مدیر عامل مؤسسات مذکور باشد.
مدیریت هماهنگی و نظارت بر ساخت و سازها
· برنامه ریزی به منظور تهیه و تدوین آیین نامه ها و مقررات و ضوابط مربوط به مسائل شهرسازی و پیشنهاد استانداردهای مختلف در امور شهرسازی
· ایجاد هماهنگی در واحدهای شهرسازی مناطق با توجه به ضوابط و دستورالعملهای موجود
· نظارت و کنترل بر روند تهیه طرحهای راهبردی ، طراحی شهری ، شهرسازی و معماری در حوزه و مناطق
· برنامه ریزی لازم به منظور حفظ وحدت رویه در مناطق شهرداری و سایر سازمانهای ذیربط
· نظارت در ثبت و نگهداری و طبقه بندی برنامه های ارجاعی به کمیسیون ماده صد
· اقدام به صدور اجازه تفکیک و تغییر کاربری اراضی با رعایت ضوابط نقشه جامع و طرحهای تفصیلی مصوب
· اقدام در تهیه و تدوین آیین نامه هاو مقررات و ضوابط مربوط به مسائل شهرسازی و پیشنهاد استاندارهای مختلف در امور شهر سازی
· اقدام در تهیه و تنظیم شناسنامه و دستورالعمل برای کلیه طرحهای شهرسازی
· تهیه طرحهای مطالعاتی تفصیلی از طریق مهندسین مشاور ذی صلاح با هماهنگی مراجع ذیربط
· صدور بخشنامه و دستورالعملهای مربوط به نحوه اجرائی دقیق طرح تفصیلی مصوب شهر به منظور وحدت رویه در کلیه مناطق شهرداری
· برنامه ریزی به منظور تهیه و تدوین دستورالعملهای مربوط به ضوابط و معیارهای طراحی شهری و معماری
· نظارت بر تهیه نقشه های اجرایی نمادها ، المانها و احجام شهری
· نظارت بر کلیه مراحل نقشه برداری و نقشه کشی
· انجام سایر وظایف محوله طبق دستور مافوق
مدیریت فنی و نظارت بر پیمانها
· نظارت و کنترل بر عملیات پیمانکاران با توجه به نقشه ها و مشخصات فنی داده شده و بررسی صورت وضعیتها
· نظارت و تهیه طرحهای مربوط به امور فنی و ساختمانی و زیر سازی و برآورد هزینه های مربوط
· برنامه ریزی و ارائه طرحهای مربوط به پروژهای ساختمانی
· نظارت بر اجرای طرحهای خیابان سازی و پیاده سازی و مرمت و نعمیر مستحدثات متعلق به شهرداری
· برنامه ریزی و نظارت بر طراحی پروژه های عمرانی در قالب بودجه های مصوب
· نظارت بر تهیه طرحهای مربوط به معابر سطح شهر اعم از سواره روها و پیاده روها
· مطالعه و بررسی پیشنهادات منطق در زمینه جمع آوری آبهای سطحی و تایید و برآورد و اولویت دار نمودن پروژه های آبهای سطحی
· اقدام در تدوین برنامه زمانبندی پروژه ها و نظارت آنها بر اساس برنامه ها و ارائه گزارش به واحدهای ذیربط
· برنامه ریزی و هماهنگی در کمیسیونهای تحویل موقت و تحویل قطعی پروژه ها و تعمیر و نگهداری از پروژه های عمرانی
انجام سایر وظایف محوله طبق دستور مافوق و برابر ضوابط و مقررات
مدیریت طرحهای توسعه شهری
· نظارت و کنترل بر روند تهیه طرحهای راهبردی ، طراحی شهری ،شهر سازی و معماری در حوزه مناطق
· برنامه ریزی لازم به منظور حفظ وحدت رویه در مناطق شهرداری و سایر سازمانهای ذیربط
· نظارت و مدیریت بر اجرای ماده 99 قانون شهرداریها و بندها و تبصره های ذیل آن
· تدوین و پیشنهاد راهبردهای اساسی در حریم شهر بر اساس ماده 99 قانون شهرداری ها و سنده ای طرحهای جامع و تفصیلی شهر
· نظارت بر نحوه استفاده از اراضی داخل محدوده و حریم شهر و تکیک آنها
· تهیه طرحهای مطالعاتی تفصیلی از طریق مهندسین مشاور ذیصلاح با هماهنگی مراجع ذیربط
· بررسی کلیه پیشنهادهای تغییر و اصلاح طرحهای اجرایی و تفصیلی واصله از مناطق یا سایر واحدها و سازمان های تابعه شهرداری
· صدور بخشنامه و دستور العملهای مربوط به نحوه اجرایی دقیق طرح تفصیلی مصوب شهر به منظور وحدت رویه در کلیه مناطق شهرداری
· برنامه ریزی به منظور تهیه و تدوین دستورالعملهای مربوط به ضوابط و معیارهای طراحی شهری و معماری
· بررسی طرحهای تفصیلی شهری و تهیه و تنظیم لوایح و پیشنهادات به منظور تصویب طرحهای تفصیلی
انجام سایر وظایف محوله طبق دستور مافوق
مدیریت طرحهای توسعه شهری
· نظارت و کنترل بر روند تهیه طرحهای راهبردی ، طراحی شهری ، شهرسازی و معماری در حوزه و مناطق
· نظارت و کنترل بر روند تهیه طرهای راهبردی ، طراحی شهری ، شهرسازی و معماری در حوزه و مناطق
· برنامه ریزی لازم به منظور حفظ وحدت رویه در مناطق شهرداری و سایر سازمانهای ذیربط
· نظارت و مدیریت بر اجرای ماده 99 قانون شهرداری ها و بندها و تبصره های ذیل آن
· تدوین و پیشنهاد راهبردهای اساسی در حریم شهر بر اساس ماده 99 قانون شهرداری ها و سندهای طرهای جامع و تفصیلی شهر
· نظارت بر نحوه استفاده از اراضی داخل محدوده و حریم شهر و تفکیک آنها
· تهیه طرحهای مطالعاتی تفصیلی از طریق مهندسین مشاور ذیصلاح با هماهنگی مراجع ذیربط
· بررسی کلیه پیشنهادهای تغییر و اصلاح اجرایی و تفصیلی واصله از مناطق یا سایر واحدها و سازمانهای تابعه شهرداری
· صدور بخشنامه و دستور العملهای مربوط به نحوه اجرایی دقیق طرح تفصیلی مصوب شهر به منظور وحدت رویه در کلیه مناطق شهرداری
· برنامه ریزی به منظورتهیه و تدوین دستورالعملهای مربوط به ضوابط و معیارهای طراحی شهری و معماری
· بررسی طرحهای تفصیلی شهری و تهیه تنظیم لوایح و پیشنهادات به منظور تصویب طرحهای تفصیلی
انجام سایر وظایف محوله طیق دستور مافوق
دبیر خانه کمیسیون ماده صد
· انجام تشریات قانونی به منظور ثبت و طبقه بندی پرونده های ارجاعی به کمیسیون ماده صد
· برنامه ریزی به منظور تشکیل جلسات و کمیسیونهای ماده صد با توجه به تعداد پرونده های واصله از مناطق و دعوت از اعضاء کمیسیون جهت شرکت در جلسات
· شرکت در جلسات کمیسیونها جهت رفع ابهامات و ادای توضیحات در مورد پرونده های ارجاعی در صورت لزوم
· بازدید از محل مستحدثات مورد نظر در صورت لزوم و بر اساس درخواست اعضاء کمیسیون یا متقاضی
· حفظ ارتباط حقوقی و قضایی با مدیریت حقوقی شهرداری دادگستری و دفاتر اسناد رسمی و اشخاص و مراجع ذیربط
· ابلاغ نتیجه آراء صادر کمیسیونهای ماده صد به مناطق و افراد ذیربط
· انجام سایر وظایف محوله طبق دستور مافوق
مدیریت آموزش ، تشکیلات و بهبود روشها
· بررسی و شناسایی دوره های آموزشی مورد نیاز مدیران و کارکنان شهرداری و نظارت بر اجرای آن در قالب برنامه های آموزشی
· انجام برنامه های پژوهشی و ارتباط با مراکز تحقیقاتی و ایجاد پایگاه اطلاعاتی مرتبط با برنامه ریزی شهری و شهرداری
· برنامه ریزی به منظور برقراری ارتباطات اصولی با سازمانهای تخصصی بین المللی که در زمینه بهبود امور شهر تلاش می کنند
· تهیه دستور العملهای آموزشی و کارآموزی کارکنان شاغل جهت آشنائی بیشتر با وظایف ، قوانین و ضوابط مورد عمل
· انجام مطالقات و تحقیقات لازم در راستای وظایف و ماموریتهای شهرداری با هدف تأمین رفاه و آسایش بیشتر و بهتر برای شهروندان متناسب با شرایط جغرافیایی و اجتماعی
· انجام طرحهای میدانی و پژوهشی در مسائل شهری
· برنامه ریزی به منظور تعیین نحوه برقراری ارتباط و تعامل بین شهرداری با مراکز علمی و دانشگاهی داخل و خارج کشور
· تهیه و ابلاغ بخشنامه ها و دستور العملهای لازم جهت بهبود روشها و گردش کار واحدهای تابعه و ایجاد هماهنگی و و حدت عمل
· ارایه خدمات مشورتی در زمینه بهبود سیستمها و روشهای گردش کار به واحدهای تابعه شهرداری و سازمانهای وابسته
· نظارت و بررسی نحوه گردش کار هر یک از واحد های شهرداری به منظور جلوگیری ازدوباره کاری و تجدید نظر در سیستم و روش های انجام کار درجهت بهبود و بالندگی سازمان
· تهیه و تنظیم نظام اداری مبنی بر تکریم ارباب رجوع بر اساس سیستم اطلاع رسانی منسجم و پویا
انجام سایر وظایف محوله طبق دستور مافوق
